بررسی لرزه‌خیزی و مدل‌سازی یک‌بُعدی ساختار پوسته در منطقه تبریز

برای تعیین ساختار سرعتی پوسته در شمال غرب ایران و به‌طور خاص زیرشبکة لرزه‌نگاری تبریز وابسته به مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران و دو ایستگاه از شبکة لرزه‌نگاری  نوارپهن پژوهشگاه بین‌المللی زلزله، از زمین‌لرزه‌های محلی ثبت شده در این شبکه‌‌ها استفاده شد. در محاسبه مدل یک‌بُعدی سرعتی از تعداد 361 زمین­لرزة محلی با بزرگای بزرگ­تر از 2 ثبت شده از 1996 تا 2006 که دارای گاف آزیموتی کمتر از 180 درجه و باقی‌مانده زمان­رسید کمتر از 0/1 ثانیه بودند، استفاده شد. ابتدا زمان‌رسیدهای این زمین‌لرزه‌‌ها برای پیدا کردن مدل یک‌بُعدی سرعت با استفاده از برنامة ولست وارون شد. ازآنجاکه ساختار به‌دست آمده به‌شدت به مدل اولیه به‌کار رفته وابسته است، با اِعمال تغییر سرعت در هر لایه از مدل اولیه صدها مدل اولیه تولید شد. چندین آزمایش استاندارد برای اطمینان از صحت و درجه یکتا بودن مدل‌ها، صورت گرفت. بهترین مدل نهایی یک مدل 5 لایه تا عمق 35 کیلومتری است. مدل یک‌بُعدی به‌دست آمده برای سرعت امواج Pو Sاز میانگین جهانی برای مناطق کوه‌زایی کمتر است، زیرا منطقة مورد بررسی یک ناحیه کوه‌زایی فعال است. همچنین به‌منظور بررسی هندسه گسل­های فعال، پخش رویدادها در عمق  نیز مورد بررسی قرار گرفت. پراکندگی زمین­لرزه­‌های دوباره مکان‌یابی شده در امتداد گسل شمال تبریز و در بیشتر مناطق در شمال­ گسل است. این مشاهده می­تواند معرف شیب گسل شمال تبریز به سمت شمال باشد. در قسمت شرقی گسل شمال تبریز بیشتر لرزه­خیزی روی گسل­های بزغوش شمالی و جنوبی متمرکز است. در جنوب گسل شمال تبریز نیز یک به‌خط­شدگی با عمقی به‌نسبت زیاد دیده شد، که احتمال دارد یک گسل پنهان باشد. پراکندگی عمقی زمین­لرزه­ها در منطقه بین 10 تا 25 کیلومتر (در پوستة بلورین) است.